Kronika wydarzeń kulturalnych w drugiej połowie 2022 roku - 2022-12-21

Od początku 2022 roku kalendarz kulturalny Okręgowej Izby Lekarskiej obfitował w wiele wydarzeń artystycznych, w tym koncerty oraz liczne wystawy z dziedziny sztuk wizualnych w ramach cyklu „Twórczość malarska lekarzy Okręgowej Izby Lekarskiej w Białymstoku”. Zwłaszcza seria tych spotkań organizowanych regularnie przez Komisję Kultury wydaje się nabierać charakteru tradycji i jest zauważalna nie tylko w szeroko rozumianym środowisku lekarskim. Wernisażom towarzyszy coraz większe zainteresowanie lekarzy, przyjaciół Izby, jak również miłośników i krytyków sztuki spoza środowiska. Tradycją stały się także profesjonalnie redagowane wydawnictwa katalogowe towarzyszące każdej wystawie.

Wernisaż doktora Stanisława Sierko „Malarskie wszechświaty” odbył się 14 lipca 2022 r. To znany wszystkim białostocki lekarz, specjalista chirurg. Za sprawą wielu dekad działalności medycznej oraz dzięki swojej oryginalnej twórczości był i pozostanie na zawsze rozpoznawalny, zarówno jako znakomity specjalista chirurgii, jak i artysta malarz i świetny pejzażysta z imponującym dorobkiem. Niestety, doktor Stanisław Sierko zmarł 3 grudnia 2022 r. w wieku 90 lat. Jego ostatni wernisaż i wystawa odbyły się właśnie w Okręgowej Izbie Lekarskiej w Białymstoku. Dzisiaj można to uznać za swego rodzaju epilog zamykający piękną klamrą Jego działalność i życie twórcze.

Kolejny wernisaż doktora Jerzego Rudnickiego, nieżyjącego już łomżyńskiego lekarza, nazwany „Daleko od szarości”, odbył się 22 września 2022 r. Dorobek twórczy tego Doktora – Artysty jest ogromny, bowiem do dziś nie został w pełni zinwentaryzowany. Zmarł 17 marca 2008 roku. Jak sam mawiał, prowadził podwójne życie i to było cudowne, jedno to realistyczne, podbudowane szarością dnia codziennego i drugie plenerowe przesycone barwą, światłem, radością” [Wawrzyniec Kłosiński].

Komisja Kultury zgodnie założeniami statutowymi stara się organizować i oferować środowisku lekarskiemu również wystawy twórców profesjonalnych, a nawet wybitnych i uznanych w skali polskiej. Takim przykładem równie udanego i ważnego wydarzenia datowanego na 13 października 2022 r. był wernisaż i wystawa prac Franciszka Starowieyskiego. „Nie ma najmniejszego powodu aby cytować tu biografię Franciszka Starowieyskiego (1930–2009), gdyż jest ona powszechnie znana, opisywana w książkach i monografiach, dostępna we wszelkich źródłach bibliograficznych, bazach internetowych i generalnie w domenie publicznej. Bogaty międzynarodowy życiorys, specyficzny temperament, wigor i kreatywność, a nade wszystko zróżnicowany, niezwykle oryginalny i ciekawy dorobek wzbogaciły polską sztukę o osobliwą jakość i styl, jakimi nie mógł legitymować się nikt przed nim, ani nikt po nim. Artysta rozpoznawalny w świecie, a przede wszystkim klasyk i filar polskiej sztuki współczesnej.” [prof. Jerzy Konstantynowicz]. W trakcie wystawy zaprezentowano rysunki, projekty plakatów teatralnych, postery, szkice, zapiski, elementy kaligrafii, a nawet luźne fragmenty o bardziej osobistym charakterze, które tworzą zbiór odzwierciedlający w wymowny sposób styl, warsztat, subtelny humor i wyobraźnię Franciszka Starowieyskiego. Niewątpliwie była to bardzo oryginalna propozycja, rzadko dostępna szerszej publiczności. Kiedy wystawa tego giganta polskiej sztuki współczesnej nie zdążyła jeszcze dobrze okrzepnąć, odbyła się wyjątkowa gala Mozartowska. Kwartet wokalny QuattroVoce, utworzony w 2011 przez absolwentów klas śpiewu solowego Uniwersytetu Muzycznego F. Chopina w Białymstoku pojawił się na scenie Klubu Lekarza. Członkowie zespołu (Marta Wróblewska – sopran, Aleksandra Pawluczuk – mezzosopran, Paweł Pecuszok – tenor, Przemysław Kummer – bas) zaprezentowali program wokalny wiedeńskiego klasyka: arie, wyjątki z oper oraz najpiękniejsze kwartety solowe z oratoriów Wolfganga Amadeusza Mozarta. Śpiewakom przy fortepianie towarzyszyła pianistka Marta Sulikowska-Godlewska. Koncerty towarzyszyły również tak ważnym wydarzeniom jak uroczyste wręczenie Prawa Wykonywania Zawodu Lekarza i Lekarza Dentysty w Aula Magna Pałacu Branickich 25 listopada 2022 r. Młodzi lekarze – absolwenci i nowi członkowie OIL – mieli okazję wysłuchać koncertu młodych obiecujących adeptów sztuki wokalnej, Eweliny Polak sopran z klasy śpiewu prof. Violetty Bieleckiej, Julii Ignatowicz mezzosopran z klasy śpiewu Przemysława Kummera oraz Pawła Pecuszoka – tenor. Śpiewakom przy fortepianie towarzyszyła pianistka i uznana kameralistka Marta Sulikowska-Godlewska.

W ramach wystaw twórców profesjonalnych, zgodnie z przyjętą przez Komisję Kultury ideą rozszerzania horyzontu i oferty artystycznej, dnia 8 grudnia 2022 r. odbyła się wystawa malarki Iwony Ostrowskiej „Psyche uskrzydlona”. Artystka należy do związku Polskich Artystów Plastyków i pełni tam funkcję przewodniczącej sekcji malarstwa, należy do grona znanych w Polsce twórców, legitymując się udziałem w bardzo licznych wystawach, również poza granicami kraju. Jej obrazy przedstawiające ptaki są bardzo osobiste, malowane konsekwentnie od kilku lat. Malarstwo to jest z gruntu emocjonalne – nie opowiada, lecz raczej przekazuje ważne przesłanie. Prawda obrazów Iwony Ostrowskiej polega w istocie na dotarciu do emocji oglądającego. Warto przy tym wspomnieć, że artystka założyła i prowadzi jednocześnie ośrodek terapii i wsparcia psychologicznego w Maleszach, miejscu dla osób mających problem z uzależnieniem od alkoholu. Terapia, realizowana niedyrektywnie przez wykwalifikowanych terapeutów uzależnień i psychoterapeutów, oparta jest na najnowszej wiedzy o uzależnieniach. Tam w Maleszach, w pięknej scenerii, dokonuje się zmiana myślenia, odczuwania i zachowania, doświadczenie rozumienia siebie i innych oraz wiara we własne możliwości – jako klucz do długotrwałej zmiany na lepsze. Stąd zrodziły się zarówno koncepcja, jak i tytuł wernisażu. To wydarzenie miało charakter bardzo wyjątkowy, bowiem wernisażowi Iwony Ostrowskiej towarzyszył znakomity wykład „Sztuka się nie uzależnić” autorstwa prof. Napoleona Waszkiewicza – kierownika Kliniki Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Profesor Waszkiewicz w niezmiernie ciekawy, dynamiczny, ekspresyjny i przystępny sposób przybliżył licznie zgromadzonej publiczności działanie i właściwości szkodliwe dopalaczy, narkotyków, a także szczegółowo omówił ryzyko uzależnienia od alkoholu, nikotyny i leków uspokajających. Prelegent – doświadczony i uznany psychiatra – uświadomił nam wszystkim rangę problemu; podkreślił, że obrót substancjami psychoaktywnymi wydaje się mieć nieustannie tendencje wzrostowe na świecie, szczególnie w czasie kryzysów. Takie niekonwencjonalne połączenia sztuki malarskiej z edukacją w zakresie zdrowia psychicznego niosą ważne przesłanie.

Niedługo po pełnym estetycznych wrażeń wernisażu Iwony Ostrowskiej, dnia 10 grudnia 2022 r. publiczność miała okazję uczestniczyć w jednym z cyklicznych już spotkań „Podróże Barbary Rainko”. W trakcie tej prezentacji doktor Rainko, zajmująca się od wielu lat fotografią dokumentalną i artystyczną, w niebanalny sposób przedstawiła pokaz zdjęć wykonanych podczas jej rozmaitych podróży. Tej fotograficznej podróży towarzyszył dobrze odebrany koncert poezji śpiewanej, piosenki żeglarskiej i turystycznej w wykonaniu Adama Romanowicza i Grzegorza Kowalewskiego.

Na koniec sezonu artystycznego proponowanego przez Komisję Kultury Okręgowej Izby Lekarskiej w Białymstoku i na zakończenie roku kalendarzowego, 12 grudnia 2022 r. artyści Ensemble QuattroVoce (Marta Wróblewska, Aleksandra Pawluczuk, Paweł Pecuszok, Przemysław Kummer) zaprezentowali uroczysty Wieczór Kolęd, który stanowi już pewną coroczną i oczekiwaną przez lekarzy tradycję. W programie koncertu wybrzmiały piękne kolędy Kościołów obrządku katolickiego, prawosławnego, a także kolędy polskie w opracowaniu kompozytorów Ottona Mieczysława Żukowskiego oraz Stanisława Niewiadomskiego.

Oferta Komisji Kultury staje się coraz bardziej urozmaicona, trafia do różnych gustów, wzbogaca życie estetyczne i kulturalne środowiska, czego rok 2022 był bezsprzecznym potwierdzeniem. W dodatku wydarzenia artystyczne, w szczególności wystawy malarskie, znajdują szersze i pozytywne odzwierciedlenie w mediach, we wnikliwych recenzjach profesjonalnych krytyków sztuki (Polskie Radio Białystok) i na portalach internetowych. Działalność OIL w tej sferze wykracza poza przestrzeń środowiska lekarskiego, staje się coraz bardziej zauważalna i obecna na mapie kulturalnej miasta.

Paweł Pecuszok
Przewodniczący Komisji Kultury ORL w Białymstoku