VI Tydzień Mózgu w Białymstoku - 2023-03-10
Uprzejmie informujemy, iż w dniach 16-17 marca 2023 roku w Instytucie Filozofii Uniwersytetu w Białymstoku (sala 108A) odbędzie się
VI Tydzień Mózgu w Białymstoku
W ramach tego wydarzenia zaplanowana została niezwykle interesująca sesja wykładowa, poświęcona zagadnieniom związanym z funkcjonowaniem mózgu:
- dr Aleksandra Kołodziej (Uniwersytet SWPS)
Jak funkcjonuje depresyjny mózg? – neurobiologiczne podłoże zaburzeń depresyjnych
Obecnie szacuje się, że depresja dotyka ponad 300 milionów ludzi na świecie. Z dotychczasowych doniesień naukowych wiadomo, że neurobiologiczne podłoża depresji nie są jednorodne. Mimo to, często zmiany neurobiologiczne leżące u podłoży depresji charakteryzuje się głównie jako zaburzoną gospodarkę chemiczną mózgu. Jest to poparte dowodami naukowymi, jednak nie oddaje w pełni złożoności problemu. Wiele badań wskazuje np. na związek depresji ze zmienioną plastycznością niektórych obszarów mózgu, bądź z różnicami w wielkości, aktywności i komunikacji różnych struktur (pomiędzy sobą lub w ramach tzw. sieci). Podczas wykładu omówię aktualne doniesienia naukowe dotyczące tego, jakie zmiany w mózgu obserwujemy u osób z depresją i jaki mają one związek z funkcjonowaniem tych osób.
- dr hab. Agnieszka Z. Wilczewska (UwB)
Zakochany mózg. O miłości inaczej
Miłość to cudowne uczucie. Znane od stworzenia Świata, a jednocześnie niezwykle skomplikowane. Ma wiele aspektów, odmian, form. Każdy chce go doświadczać i dzielić się nim, mimo iż niejednokrotnie nie jesteśmy w stanie sprecyzować, na czym polega niezwykłość tego uczucia. Na czym polega niezwykłość procesu zakochania. Miłość jest inspiracją dla szerokiego grona twórców, filozofów i naukowców, którzy starają się je zinterpretować, określić, rozłożyć na czynniki pierwsze, aby móc zrozumieć jej magię. Złożoność procesu zakochania i miłości pozwala analizować go w różnych płaszczyznach. Postaram się przestawić to zjawisko z chemicznego punktu widzenia, podkreślając istotną rolę związków chemicznych, które są odpowiedzialne za reakcje naszego organizmu. Najważniejsze procesy zachodzą w mózgu.
- mgr Katarzyna Makocka-Wojsiat (UwB)
Metafory w naszym mózgu
Myślenie metaforyczne to powszechnie stosowana strategia poznawcza, umożliwiająca rozumienie tego, co nowe lub abstrakcyjne poprzez odniesienie do tego, co znane lub konkretne. W świetle współczesnych interdyscyplinarnych badań metafory stanowią podstawę procesów myślowych, wpływają na sposób postrzegania siebie i świata, uczenie się i podejmowanie decyzji, a także rozumienie i rozwój pojęć naukowych. Metaforyzacja pozwala zaspokoić psychologiczną potrzebę domknięcia poznawczego i leży u podstaw szeroko rozumianej kreatywności. Badania mózgu z użyciem rezonansu magnetycznego ukazują niezwykłą złożoność procesów związanych z rozumieniem oraz tworzeniem metafor. Skuteczne przetwarzanie metafor wymaga przede wszystkim harmonijnej współpracy obu półkul. Kreatywność myślenia metaforycznego jest osadzona w zdolności do analizy i myślenia logicznego. Badania deficytów w przetwarzaniu metafor u osób ze spektrum autyzmu i u chorych na schizofrenię stały się podstawą do stworzenia modelu indywidualnych różnic w rozumieniu języka metaforycznego. Z kolei badania pacjentów z ogniskowymi uszkodzeniami mózgu wykazały, że przetwarzanie metafor może być nieproporcjonalnie upośledzone w porównaniu z rozumieniem języka dosłownego. Deficyty rozumienia metafor mogą być zatem czułą miarą zmian poznawczych w chorobach neurodegeneracyjnych. Zdaniem badaczy włączenie zdań metaforycznych do standardowych testów oceny neuropsychologicznej mogłoby pozwolić na rozpoznanie zmian chorobowych już we wczesnej fazie.
- dr n. med. Małgorzata Topolska (UwB)
Płeć mózgu. SeXX kontra SeXY.
Podczas wykładu przedstawię wybrane różnice anatomiczne, czynnościowe, percepcyjne i behawioralne mózgu zależne od płci biologicznej i kulturowej, m.in. wyrażanie emocji i uczuć, rozwój mowy i czytania, myślenie i działanie wielotorowe, zdolności matematyczne i geometryczne oraz orientacja przestrzenna, percepcja zapachów i smaków, poszukiwanie wrażeń, agresywność (w sytuacjach typowych), zmiany zachowania związane ze starzeniem się. Omówię przykłady badań anatomopatologicznych, neuroobrazowych, czynnościowych i psychologicznych z różnych okresów (XIX, XX i XXI wiek). Przedstawię najnowszą teorię mozaikowatości mózgów męskich i żeńskich oraz chimeryzm mózgów kobiet związany z macierzyństwem.
- dr Piotr Markiewicz (UWM, WSS w Olsztynie)
Dyrygent mózgowy. O funkcjach wykonawczych bardziej praktycznie
Poza zdolnościami przetwarzania informacji sensorycznych, zdolnościami pamięciowymi, uwagowymi i emocjonalnymi, dysponujemy również funkcjami kontrolnymi. Są to tzw. funkcje wykonawcze. W codziennym życiu ich obecność jest względnie dyskretna i typowo niezauważana. Dopiero uszkodzenia mózgowia pokazują, jak dewastujące może być ograniczenie możliwości funkcji wykonawczych. W wystąpieniu przedstawię formy występowania funkcji wykonawczych oraz ich deficyty w warunkach po uszkodzeniu mózgu.
Serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych do wspólnego poznawania tajemnic ludzkiego mózgu. Wstęp wolny.
